قبل از این که به واژه ممپول برسیم، بگذارید یک سوال از شما بپرسیم. اگر تا به حال یک NFT خریداری کرده باشید، رمز ارز مبادله کرده باشید یا صرفا از کیف پول خود به آدرس دیگری مقداری ارز فرستاده باشید، ممکن است در تراکنش خود با مقداری تاخیر مواجه شده باشید. اما آیا تا به حال فکر کردهاید که پول و مجموعا تراکنش شما در آن تاخیر کجاست؟
دیدن پول و سرمایه خود که در حالت تعلیق است، میتواند استرسزا باشد. ممکن است فکر کنید آیا تراکنش شما درست عمل کرده است؟ یا شاید تراکنش شکست خورده است؟ در حالی که تراکنش هنوز در حال تعلیق است، به یک مکان خاص میرود تا در انتظار تایید باشد که به آن crypto Mempool میگویند. اما ممپول دقیقا چیست و چگونه کار میکند؟
در یک تعریف ساده، اصطلاح Mempool انقباضی از دو کلمه Memory و Pool است. با این حال، وقتی نوبت به نقش آن در فناوری بلاک چین میرسد، موضوع کمی پیچیدهتر از این حرفها میشود. اگر دوست دارید بدانید که Mempool به چه معناست و میخواهید بفهمید که تراکنش شما چرا تاخیر میخورد و پول شما در حین تاخیر به کجا میرود، در ادامه این مقاله همراه ما باشید.
بیشتر بخوانید: بلاکچین چیست؟
ممپول چیست؟
ممپول یا استخر تراکنش، به مجموعهای از تراکنشهای معلق و تایید نشده در یک بلاک چین اشاره دارد. این تراکنشهای تایید نشده در Mempool منتظر میمانند تا در بلوک آتی، تایید و نهایی شوند. هنگامی که در یک شبکه بلاک چین تراکنش انجام میدهید، پرداختها یا نقل و انتقالات رمزنگاری شما بلافاصله تایید نمیشوند.
تراکنشهای شما باید توسط استخراجکنندگان در بلاکچینهای اثبات کار (PoW) و توسط اعتبارسنجیهای روی بلاکچینهای اثبات سهام (PoS) که تراکنشهای در حال انتظار را در بلاکها جمعآوری میکنند، تایید شوند.
تراکنشهای شما تنها زمانی نهایی در نظر گرفته میشوند که در یک بلوک گنجانده شوند. تا آن زمان، تراکنشهای شما در یک صف در کنار تمام تراکنشهای تایید نشده دیگر در مکانی به نام Mempool منتظر میمانند. زمان صرف شده برای نهایی کردن معامله به عوامل زیر بستگی دارد:
- شبکه بلاک چین
- زمان بین بلوکها
- Gas Fee
- تراکم شبکه
ممپول چگونه عمل میکند؟
سفر یک تراکنش از شروع تا تایید، شامل چندین مرحله است. هنگامی که یک تراکنش بر روی یک بلاک چین انجام میشود، به کل شبکه پخش میشود و در یک Mempool در صف قرار میگیرد. توجه به این نکته ضروری است که ممپولها یک استاندارد خاص و معین ندارند. هر گره بلاک چین دارای ممپول مخصوص به خود با تراکنشهایی است که ممکن است با تراکنشهای موجود در ممپول گره دیگری متفاوت باشد یا نباشد.
یک گره ممکن است به گونهای پیکربندی شود که تراکنشها را در زمانهای مختلفی دریافت کند، در حالی که برخی از گرهها ممکن است از سختافزار پایینتری استفاده کنند که ممکن است میزان تراکنشهایی را که میتواند در Mempool خود ذخیره نماید، محدود کند. یکی دیگر از واقعیتهای مهم در مورد Mempool این است که با همه تراکنشهای یک ممپول به یک اندازه رفتار نمیشوند. یک ماینر یا اعتبارسنج این اختیار را دارد که هنگام ایجاد یک بلوک، اولویتبندی تراکنشهایی را که باید پردازش نماید، انتخاب کند.
کاربران اغلب Gas Fee را بالاتر از حد متوسط میپردازند تا استخراجکنندگان و اعتبارسنجها برای اولویتبندی تراکنشهای خود تشویق کنند. ماینرها و اعتبار سنجها همیشه به دنبال استخراج حداکثر مقدار از یک بلوک (به دلیل فضای محدود بلوک) هستند. این تقاضا برای فضای بلوک، یک بازار پویا در داخل Mempool ایجاد کرده است. دنیای کریپتو از آن به عنوان حداکثر ارزش قابل استخراج یاد میکند (در ادامه در مورد آن بیشتر توضیح خواهیم داد).
اندازه ممپول ها
هر تراکنش اضافه شده به Mempool یک قطعه داده است که بیش از چند کیلوبایت (کیلو بایت) حجم ندراد. مجموع تمام بایتهایی که تراکنشها را تشکیل میدهند به اندازه یک استخر است. اندازه Mempool بزرگتر نشان میدهد که تراکنشهای متعددی در انتظار تایید هستند. همچنین میتواند نشاندهنده افزایش در ترافیک شبکه باشد.
در حالی که Mempoolها حداکثر اندازه از پیش تعریف شدهای ندارند، گرهها میتوانند محدودیتهای اندازه را برای استخرهای تراکنشی خود تعیین کنند. این مقدار معمولاً برای بیت کوین 300 مگابایت تعیین میشود. هنگامی که Mempool به این آستانه میرسد، گرهها ممکن است حداقل نیاز را اعمال کنند. هر گونه تراکنش با نرخ کارمزد کمتر از این حد از Mempool خارج میشود. با انجام این کار، گرهها میتوانند از خراب شدن سیستم (به دلیل بار بیش از حد تراکنشهای معلق) جلوگیری کنند.
درک اینکه چگونه اندازه استخرهای تراکنشی بر کارمزدها و زمانهای تراکنش تأثیر میگذارد بسیار مهم است، زیرا به کاربران امکان میدهد بهترین زمانها را برای انجام تراکنش انتخاب کنند. چندین وبسایت وجود دارند که اندازه Mempool جهانی را در شبکه بیت کوین ردیابی میکنند، مانند وبسایتهای زیر:
ممپول و حداکثر مقدار قابل استخراج (Maximal Extractable Value: MEV)
وقتی در مورد Mempool صحبت میکنیم باید در مورد MEV نیز صحبت کنیم. MEV حداکثر سودی است که ماینرها و اعتباردهندگان میتوانند از یک بلوک استخراج کنند. ماینرها و اعتبارسنجها این مجموعه را برای تراکنشهایی با Gas Fee بالا جستجو میکنند تا هنگام ایجاد بلوکهای جدید، آن تراکنشها را اولویتبندی کنند.
جالب اینجاست که در MEV، بازیکنانی غیر از تایید کنندهها و ماینرها وجود دارند. بخش بزرگی از MEV توسط شرکتکنندگان مستقل شبکه به نام «جستجوگر یا Searcher» استخراج میشود، که الگوریتمهای پیچیدهای را برای شناسایی فرصتهای MEV پیادهسازی میکنند و از رباتها برای ارسال خودکار آن تراکنشها به شبکه استفاده میکنند.
در مرحله مقدماتی، جستوجوگران به دنبال معاملات معلقی هستند که میتوانند منجر به معاملات سودآور شوند. هنگامی که چنین تراکنشی پیدا شد، جستجوگر تراکنش را کپی کرده و با Gas Fee بالاتری ارسال میکند تا تراکنش کپی قبل از تراکنش اصلی انجام شود.
در معاملات ساندویچی (یا حملات ساندویچی)، جستجوگران به دنبال معاملات معلقی میگردند که به اندازه کافی بزرگ باشند تا قیمت توکن را افزایش دهند. پس از یافتن، جستجوگر توکن را قبل از انجام معامله بزرگ خریداری میکند و بلافاصله پس از معامله بزرگ، توکنها را برای کسب سود میفروشد.
امنیت ممپول چگونه تامین میشود؟
حملات اسپم قادر هستند تا استخرهای تراکنشی یک بلاک چین را دچار Overloading کرده و از پردازش تراکنشهای موجود در شبکه، جلوگیری کنند. برای پیشگیری از این حملات، گرهها بایستی اقدامات آنتی اسپم خود را اجرا کنند. برخی از اقدامات این چنینی شامل محدود نمودن شمار تراکنشهایی است که در هر لحظه به Mempool افزوده میگردد.
روش دیگر اجرای Throttling برای تراکنشها است. در این متد شمار تراکنشهایی را که توسط یک شخص خاص میتواند در بازه زمانی معینی ارسال شود، دچار محدودیت خواهد شد. این متد قادر خواهد بود تا از سیل کاربران نامناسب که تعداد فروانی از تراکنشهای بیهوده را انجام میدهند، جلوگیری کند.
همچنین گرهها قادر هستند روشهایی را برای تأیید نخستین اجرا کنند تا طی آن روشها، اعتبار تراکنشهای دریافت شده را در ابتدای ثبت در شبکه، بررسی کنند. این روشهای امنیتی ممکن است شامل اعتبارسنجی ورودی/خروجی، تأیید امضا و انجام سایر روشها برای پیبردن از قانونی بودن تراکنشهای ثبت شده باشد.
دینامیک ممپول و چرخه عمر تراکنش
برای نشان دادن پویایی استخر و چرخه عمر تراکنش، فرض کنید میخواهید 0.01 بیت کوین را برای یک دوست ارسال کنید.
- ابتدا آدرس کیف پول دوست خود را وارد میکنید، کارمزد تراکنشهای بلاک چین را میپذیرید و سپس روی «ارسال» ضربه میزنید.
- تراکنش به عنوان یک تراکنش در صف به نزدیکترین Mempool اضافه میشود.
- در مرحله بعد، تراکنش برای سایر گرههای شبکه پخش میشود، اما هنوز در بلاک چین در دسترس نخواهد بود. در عوض، هر گره آزمایشهای جداگانهای را برای بررسی واقعی بودن تراکنش انجام میدهد.
- اگر گرهها تراکنش را تأیید کنند، وضعیت آن از «صف» به «در انتظار» تغییر میکند.
- در نهایت، تراکنش معلق توسط یک ماینر انتخاب شده و به یک بلوک جدید اضافه میشود.
- در مرحله بعد، ماینر این بلوک را به تمام گرهها باز میگرداند. در نتیجه، همه گرهها اکنون به تمام تراکنشهای موجود در بلوک جدید دسترسی خواهند داشت.
- در این مرحله، گرههایی که هنوز تراکنش شما را در استخر خود ذخیره کردهاند، آن را حذف میکنند.
در نهایت، تراکنش شما تکمیل میشود و دوست شما 0.01 BTC را دریافت میکند.
چرا تراکنش من هنوز در ممپول است؟
چند دلیل کلیدی وجود دارد که تراکنش شما ممکن است تاخیر بخورد. شناخت این دلایل بسیار مهم است، زیرا میتوانید بر سرعت انجام کارها و تراکنشهای شما تاثیر مهمی بگذارد و از استرس و نگرانی شما راجعبه انجام نشدن تراکنش بکاهد. بنابراین بیایید بررسی کنیم که چه چیزی ممکن است باشند.
1 ازدحام شبکه
بزرگترین دلیل گیر افتادن تراکنشها در Mempool تراکم شبکه است. به یاد دارید که چگونه ماینرها و اعتباردهندهها در نهایت یک تراکنش معتبر را به یک بلوک اضافه میکنند؟ خوب، هزاران تراکنش در هر لحظه انجام میشوند. بنابراین، چگونه آنها انتخاب میکنند که کدام تراکنش را ابتدا پردازش کنند؟
به سادگی، ماینرها و اعتباردهندگان تصمیم میگیرند ابتدا تراکنشهایی را با بالاترین پاداش پردازش کنند. بنابراین، زمانی که شبکه شلوغ است، کارمزدها افزایش مییابد، زیرا برخی از شرکتکنندگان تمایل بیشتری به پرداخت هزینههای تراکنش بیشتر دارند، بنابراین تراکنش آنها ابتدا پردازش میشود. این بدان معناست که اگر تراکنش را در یک دوره شلوغ ارسال کنید، قیمت کارمزد آن باید با قیمتی که دیگران در شبکه حاضر به پرداخت آن هستند، مطابقت داشته باشید.
در اصل، این فرایند بیشباهت به نحوه قیمتگذاری کرایه تاکسی در برخی کشورها نیست. اگر پنجشنبه شب که شلوغ است، بخواهید سوار یک تاکسی شوید، احتمالا تاکسی شما گرانتر از حالت عادی خود باشد و لازم باشد شما برای مدت طولانی منتظر بمانید.
اما از سوی دیگر، در یک بعدازظهر آرام، همان فاصله نصف قیمت و دو برابر سریعتر خواهد بود. در شبکه بلاک چین، آن راننده تاکسی ماینر یا اعتباردهنده شماست و آنها قدرت پذیرش تراکنشهایی را که قرار است در ازای تایید آنها پاداش بدست بیاورند را ابتدا به تراکنشهایی اختصاص میدهند که ارزش و صرفه بیشتری برایشان داشته باشد.
در حالی که ممکن است رویکرد این افراد حریصانه به نظر برسد، اما کلیت سیستم به همین شکل ساخته شده است. زمانی که سیستم خیلی شلوغ باشد، به طور خودکار تراکنشهایی را که بیشترین پاداش را ارائه میدهند، اولویت بندی میکند.
این به این معنی است که تراکنشهایی با کارمزد بسیار پایین ممکن است حذف شوند، اما فکر نکنید که این پایان داستان است. حتی تراکنشی که در یک نقطه از Mempool خارج شده است، ممکن است توسط یک گره انتخاب شود و در تاریخی در آینده دوباره پردازش شود.
2. شما Gas Fee را خیلی کم تنظیم کردید
یکی دیگر از دلایلی که ممکن است باعث شود تا تراکنش شما در Mempool گیر کند، این است که ممکن است به طور تصادفی Gas Fee را بسیار پایین تنظیم کرده باشید تا یک ماینر یا اعتبارسنجی نتواند آن را دریافت کند. اگر مقداری بسیار پایین ارائه دهید، شبکه قادر نخواهد بود تا تراکنش شما را پردازش کند.
3. Hash rate کاهش مییابد
اگر در حال تراکنش در شبکه بیت کوین هستید، گاهی اوقات تراکنشها به دلیل کاهش Hash rate گیر میکنند. به زبان ساده، در این شرایط شبکه قدرت محاسبات فیزیکی برای اجرای تعداد تراکنشهای معلق را ندارد و به همین دلیل، تراکنش شما برای مدتی به حالت تعلیق در میآید.
چگونه میتوانم تراکنش خود را از ممپول آزاد کنم؟
آزاد کردن تراکنش از Mempool میتواند مشکل باشد. شما چند گزینه دارید و مطمئناً تمامی گزینهها همواره مناسب نخواهند بود. انتخاب شما به این بستگی دارد که چگونه تراکنش شما در وهله اول در Mempool گیر کرده است. سه گزینه اصلی برای انتخاب وجود دارد، اما توجه به این نکته مهم است که روشهای دقیق آنها از بلاکچینی به بلاکچین دیگر متفاوت است.
1. لغو معامله
می توانید تراکنشهای خود را در بلاک چین لغو کنید. با این حال، انجام این کار هزینه تراکنش دیگری را در بر خواهد داشت. انجام این کار به طور مستقیم از طریق Ledger Live امکان پذیر نیست. اما میتوان گفت که با استفاده از این روش، به سادگی فشار دادن لغو در رابط کیف پول میتوانید کار خود را انجام دهید.
2. افزایش سرعت تراکنش
همچنین میتوانید با اتصال Ledger خود به کیف پولهای شخص ثالث مانند Metamask و Electrum، سرعت تراکنشها را در اتریوم و بیت کوین افزایش دهید. با این حال، انجام این کار برای شما هزینه بیشتری خواهد داشت و تنها در مواقعی که واقعا عجله دارید و مایل به پرداخت هزینههای بیشتر هستید، صرفه دارد.
3. کمی بیشتر صبر کنید
آخرین گزینه شما این است که کمی بیشتر صبر کنید. اگر Gas Fee شما خیلی کم نبود و شبکه صرفا شلوغ است، تراکنش شما باید در نهایت انجام شود. در بدترین حالت ممکن است مجبور شوید چند روز صبر کنید.
نمونههای ممپول
بیایید به عنوان نمونه، بلاک چین بیت کوین را برای درک Mempoolها و زمان تایید تراکنش در نظر بگیریم. ابتدا با چند واقعیت در مورد زمان بلاک بیت کوین شروع میکنیم. میانگین زمان بین دو بلاک بیت کوین حدود 10 دقیقه است. بلاک چین به طور پیش فرض برای حفظ اجماع و رقابتی نگه داشتن استخراج بیت کوین به این شکل طراحی شده است.
در 24 آگوست 2022، میانگین زمان تایید تراکنش بیت کوین حدود 9.4 دقیقه بود که نزدیک به میانگین زمان بین دو بلاک است. با این حال، طبق گزارش YCharts، میانگین زمان تایید تراکنش بیت کوین در یک سال بعد و در 24 آگوست 2023، به حدود 45.6 دقیقه افزایش یافت.
دلیل اصلی این افزایش تاخیر، ازدحام در Mempoolهای بیت کوین است. ظهور بیت کوین Ordinals در ژانویه 2023 باعث شد که تعداد تراکنشهای بیت کوین منفجر شود. دادههای The Block نشان میدهد که میانگین متحرک هفت روزهِ (7DMA) تعداد تراکنشهای بیتکوین تقریباً دو برابر شده و در 23 آگوست 2023 از 251940 تراکنش یک سال قبل به حدود 492350 تراکنش رسیده است.
ممپول در شبکههای بیت کوین و اتریوم
حال، بیایید به نحوه عملکرد استخرهای تراکنشی در بیت کوین و اتریوم، دو مورد از بزرگ ترین بلاک چینها در سراسر جهان، نگاه کنیم. رسیدن به درک درست عملکرد Mempool در این دو شبکه مهم و معروف، احتمالا به شما کمک میکند تا به درک بهتر و دقیقتری از سایر شبکهها و مکانیسمها برسید.
ممپول بیت کوین
تمام تراکنشهای معتبر ارسال شده در سراسر شبکه بیت کوین فوراً به بلاک چین اضافه نمیشوند. آنها باید در استخرهای تراکنشی بیت کوین منتظر بمانند. در ابتدا، کارمزد تراکنشها در بیت کوین بر حسب تعداد ساتوشی در هر بایت تراکنش اندازهگیری میشد. با این حال، این فرآیند پس از ارتقاء SegWit تغییر کرد.
اکنون، تراکنشها در یک ممپول بیتکوین با واحد وزنی اندازهگیری میشوند. این ارتقاء چیزی را معرفی کرد که به عنوان ویژگی SegWit شناخته میشود. در نتیجه ارتقاء، اکنون بلاکهای بیت کوین اکنون میتوانند تا چهار برابر تراکنشهای بیشتری را در خود جای دهند.
ممپول اتریوم
مانند بیت کوین، بلاک چین اتریوم در ابتدا از ممپول اتریوم برای ذخیره موقت تراکنشهایی که در انتظار اضافه شدن به یک بلوک توسط ماینرها هستند، استفاده کرد. با این حال، پس از حرکت اتریوم از اثبات کار به مکانیزم اجماع اثبات سهام، شبکه مفهوم «سازنده بلاک» را معرفی کرد.
سازندگان بلاک، نهادهای شخص ثالث تخصصی هستند که تراکنشها را برای ایجاد یک بسته تراکنش بهینهسازی شده -که میتواند یک بلوک را تشکیل دهد- جمعآوری میکنند. آنها این کار را با مرتب کردن مجدد یا گنجاندن تراکنشهای خاص در بستههایی از یک مخزن حافظه تراکنش انجام میدهند. در نهایت، آنها بستهها را برای گنجاندن در یک بلوک با هزینهای به پیشنهاد دهندگان/تأییدکنندگان ارائه میکنند.
ارزش یک بلوک به تراکنشهایی که شامل آن میشود بستگی دارد. بنابراین، چنین فرآیندی سازندگان بلوک را تشویق میکند تا سودآورترین بلوکها را ایجاد کنند، زیرا احتمالاً توسط اعتبارسنجها سریعتر اولویتبندی و تأیید میشوند. در نتیجه، مانند سایر بلاکچینها، هرچه کارمزد بیشتری در اتریوم بپردازید، احتمال اینکه تراکنش شما زودتر تایید شود، بیشتر میشود.
نکات مهمی که در مورد ممپول باید به خاطر بسپارید
- ازدحام شبکه یک دلیل کلیدی برای گیر افتادن تراکنش شما در استخر تراکنش است.
- تنظیم Gas Fee کم میتواند منجر به گیر افتادن تراکنش شما در استخر شود.
- اگر Hash rate شبکه خیلی کم باشد، تراکنش شما ممکن است در Mempool گیر کند. هش ریت پایین نشان میدهد که شبکه بلاک چین ممکن است قدرت محاسباتی کافی برای پردازش تراکنشها را نداشته باشد.
- زمان بین دو بلوک بین بلاک چینها متفاوت است. به عنوان مثال میانگین زمان بین دو بلاک در بیت کوین حدود 10 دقیقه و در اتریوم (ETH) 12 ثانیه است.
- شما میتوانید با افزایش Gas Fee، تراکنش معلق خود را سرعت بخشید.
- می توانید وضعیت تراکنش خود را در برنامههای Block Explorer مانند etherscan بررسی کنید.
جمعبندی
اکنون همه چیز را در مورد ممپولها و نحوه مشارکت آنها در پردازش تراکنشها میدانید. میدانید که آنها در هر گره در شبکه وجود دارند و برای فرآیند اعتبار سنجی بلاک چین یکپارچه هستند. به علاوه، شما حتی میدانید که اگر تراکنش شما در Mempool گیر کرد، چه باید بکنید!
در حالی که اغلب درباره آنها صحبت نمیشود، اما ممپولها یک عملکرد اصلی برای شبکههای بلاک چین ارائه میدهند. آنها به عنوان نوعی مقصد موقت برای معاملاتی که هنوز در حال پردازش هستند، عمل میکنند. به همین دلیل است که دانستن نحوه عملکرد آنها بسیار مهم است.
بنابراین، قبل از شروع معامله، ممکن است بخواهید شرایط معامله را بررسی کنید. برای جلوگیری از تراکنشهای نامناسبی که ممکن است انجام آنها روزهای بسیار به طول بینجامد، بهترین سلاح اطلاعات درست است. درک تراکنشهایی که انجام میدهید هنگام کار در فضای کریپتو بسیار مهم است.
سعی کردیم تمام آنچه که در درک درست ممپول لازم است را پوشش دهیم. با این حال، چنانچه سوالی در رابطه ممپول دارید، میتوانید آن را در قسمت کامنتها با ما در میان بگذارید و یا هم این که با بخش پشتیبانی ما در ارتباط باشید تا در مورد این موضوع و همچنین روشهای مدیریت سرمایه و افزایش بازده سرمایهگذاری، بیشتر و بهتر اطلاعاتی را کسب کنید.
سوالات متداول
1. منظور از Mempool چیست؟
منظور از Mempool مجموعهای از تراکنشهای معلق و تایید نشده در یک بلاک چین است. این تراکنشها در استخرهای تراکنشی منتظر میمانند تا در بلوک بعدی، تایید و نهایی شوند.
2. چرا تراکنش در Mempool گیر میکند؟
دلایلی نظیر ازدحام شبکه، پایین بودن Gas Fee که تعیین کردهاید یا پایین بودن Hash rate، میتوانند باعث شوند تا تراکنش شما با تاخیر انجام شود.
3. چگونه میتوان به انجام تراکنشهایی که در Mempool هستند سرعت بخشید؟
با لغو معامله و انجام یک معامله جدید، و یا با پرداخت مقداری هزینه، میتوان سرعت انجام تراکنش را بهبود بخشید. البته گاهی هم صرفا با کمی صبر بیشتر، معامله به خودی خود و بدون صرف هزینههای زیاد، به انجام خواهد رسید.
با بهرهگیری از مطالب ارائه شده در سایت آکادمی شامی، میتوانید همه اطلاعات لازم برای شروع و حرفهای شدن در حوزه معاملهگری را به دست بیاورید. پیشنهاد ما به شما استفاده از آموزش معاملهگری کربن است. همچنین اگر نیاز به مشاوره دارید مشاوران آکادمی شامی آماده ارائه خدمات و مشاوره رایگان به شما هستند. برای درخواست مشاوره لطفا فرم زیر را پر کنید تا در اسرع وقت با شما تماس گرفته شود.