اگر از شما بپرسم مهم‌ترین ارز در دنیای پیچیده ما چیست، احتمالاً به‌سادگی می‌گویید: دلار. اما اگر از شما بپرسم شاخص دلار آمریکا (DXY) چیست آنگاه چه جوابی می‌دهید؟ این شاخص یکی از مهم‌ترین شاخص‌های مالی است که نشان‌دهنده ارزش دلار آمریکا نسبت به سایر ارزهای جهانی می‌باشد. در این مقاله، به بررسی مفهوم شاخص DXY، نحوه محاسبه آن و تأثیراتی که بر روند بازارها دارد، خواهیم پرداخت.

تعریف و مفهوم شاخص دلار آمریکا

شاخص دلار آمریکا به عنوان یک اندیکاتور کلی استفاده می‌شود تا ارزش دلار آمریکا نسبت به یک سبد ارز جهانی را نمایش دهد. این سبد ارزی شامل مجموعه‌ای از کشورهایی است که دارای روابط تجاری با ایالات متحده هستند. شاخص دلار آمریکا (DXY)، این واحد پولی را در برابر سبدی از 10 ارز، یعنی: پوند انگلیس، ین ژاپن، دلار کانادا، کرون سوئد، فرانک سوئیس، مارک آلمان غربی، فرانک فرانسه، گیلدر هلند، لیر ایتالیا و فرانک بلژیک ارزیابی می‌کند.

هرچند که پس از سال 1999، یعنی همان زمانی که یورو به عنوان یک واحد پول مشترک برای اعضای اتحادیه اروپا شناخته‌شد، پنج واحد پول اخیری که ذکر شد در یورو قرار گرفتند. بنابراین، در حال حاضر سبد DXY از 6 ارز تشکیل شده است. این سبد ارزها عبارت‌اند از: یورو (EUR)، ین ژاپن (JPY)، فرانک سوئیس (CHF)، دلار کانادا (CAD)، کرون سوئد (SEK) و یوآن چین (CNY).

سهم هر یک از این ارزها چقدر است؟

هر یک از این 6 ارز به نسبت وسعت و عمق روابط تجاری این کشورها با ایالات متحده وزن داده شده و ارزش‌گذاری می‌شوند. نموداری که در پایین مشاهده می‌کنید، نمایان‌گر وزن اختصاص داده شده به هر یک از این 6 ارز مهم در سبد DXY است (منبع: صرافی ICE ایالات متحده).

البته به این نکته توجه کنید که ترکیب ارزی که با DXY در ارتباط است، ممکن است دقیقاً منعکس‌کننده روابط تجاری واقعی ایالات متحده، آن هم در حال حاضر نباشد. این نسبت‌ها آخرین بار در سال 1999 پس از راه اندازی یورو دچار بازنگری شدند و از آن زمان تاکنون تغییری نکرده‌اند. با این حال، در معادلات تجاری با ایالات متحده فاکتورهای بسیاری دچار تغییر شده‌اند.

به عنوان مثال، در حال حاضر، چین، کره جنوبی و مکزیک همگی به عنوان شرکای تجاری کلیدی برای ایالات متحده شناخته می‌شوند و می‌توان این‌طور استدلال کرد که علاوه بر یوان چین، وون کره و پزو مکزیک نیز ممکن است شانس ورود به سبد ارزی را داشته باشند. جدای از این مورد، اهمیت کرون سوئد و فرانک سوئیس هم رفته‌رفته در حال کاهش است و ایالات متحده باید به این موضوع فکر کند که آیا آن‌ها همچنان باید این ارزها را در سبد خود داشته باشند یا خیر.

اهمیت شاخص دلار آمریکا

شاخص DXY به عنوان یک نشانه مهم درکی از تغییرات ارزش دلار آمریکا در مقابل ارزهای دیگر استفاده می‌شود. این اندیکاتور می‌تواند نشان دهنده تقویت یا ضعف دلار آمریکا نسبت به ارزهای دیگر باشد و اطلاعات مفیدی به سرمایه‌گذاران، تجار، و سیاستمداران ارائه دهد.

عوامل مؤثر بر شاخص DXY

تغییرات در اقتصاد آمریکا و رویدادهای جهانی می‌توانند تأثیرات قابل توجهی بر شاخص دلار آمریکا داشته باشند. عواملی مانند نرخ بهره‌برداری از تورم، رشد اقتصادی، سیاست‌های پولی و تجاری و موضوعات جهانی می‌توانند ارزش دلار را تحت تأثیر قرار دهند.

روش‌های محاسبه شاخص دلار آمریکا و تغییرات آن در طول زمان: از شروع تا امروز

شاخص DXY با استفاده از روش‌های مختلفی محاسبه می‌شود، اما به طور عمده از روش میانگین وزن‌دار استفاده می‌شود. این روش مبتنی بر وزن‌دهی به ارزهای مختلف بر اساس حجم معاملات با آن‌ها است. به نحوی که ارزهای بزرگ‌تر حجم معاملات بیش‌تری دارند و تأثیر بیش‌تری در محاسبه دارند.

این شاخص در 24 ساعت شبانه روز و پنج روز هفته محاسبه می‌شود. همچنین، شاخص دلار آمریکا (USDX) ارزش کلی دلار را نسبت به پایه 100/000 اندازه گیری می‌کند. اما این یعنی چه؟ به عنوان مثال، عدد فعلی برابر است با 86/212. این بدان معناست که دلار از ابتدای شروع شاخص، 13/79 درصد کاهش یافته است. (86/212 – 100/000).

حال اگر این عدد برابر با 120/650 بود به این معنی است که ارزش دلار از زمان شروع شاخص، 20/65 درصد افزایش یافته است. (120/650 – 100/000). شروع شاخص دلار آمریکا مارس 1973 است. این زمانی است که بزرگترین کشورهای جهان در واشنگتن دی سی گرد هم آمدند و همه توافق کردند که اجازه دهند ارزهایشان آزادانه در برابر یکدیگر شناور شود (این دوره تحت عنوان «دوره پایه» شناخته می‌شود).

فرمول محاسبه شاخص دلار آمریکا

USDX = 50.14348112 × EUR/USD ^ (-0.576) × USD/JPY ^ (0.136) × GBP/USD ^ (-0.119) × USD/CAD ^ (0.091) × USD/SEK ^ (0.042) × USD/CHF ^ (0.036)

تغییرات شاخص دلار آمریکا در طول زمان

شاخص DXY از زمان تأسیس در سال 1973 تا امروز تغییرات متعددی را تجربه کرده است. این تغییرات می‌توانند ناشی از تحولات اقتصادی، سیاسی، جهانی و حتی رویدادهای طبیعی باشند. از افت شدید در دهه 1980 تا رشد قوی در دهه 1990 و تغییرات در دهه‌های بعد، شاخص DXY به نماینده تغییرات دلار آمریکا در بازار جهانی تبدیل شده است.

تأثیرات اقتصادی بر تغییرات شاخص DXY

تغییرات در تورم، بهره‌برداری از نرخ اختلافی، رشد اقتصادی و سیاست‌های پولی می‌توانند تأثیرات مهمی بر روند تغییرات شاخص دلار آمریکا داشته باشند. عوامل داخلی و خارجی می‌توانند باعث تغییر مسیر ارزش دلار آمریکا نسبت به ارزهای جهانی شوند.

تأثیر رویدادهای جهانی بر شاخص DXY

رویدادهای جهانی مانند تجارت بین‌المللی، تحولات جهانی، رویدادهای سیاسی و اقتصادی، تغییرات قوانین مالی و تجاری، همگی تأثیراتی بر تغییرات شاخص DXY خواهند داشت.

ترسیم شاخص دلار در طول گذر زمان

برای دستیابی به درکی از شاخص دلار، بد نیست از زمان راه اندازی DXY در سال 1973 و پس از فروپاشی توافق برتون وودز، نگاهی اجمالی به شاخص دلار در طی تمامی این سال‌ها داشته باشیم تا به مفاهیم جدیدی برسیم (منبع: Macro Trends)

نگاهی گذرا به نمودار 44 ساله به وضوح نشان می‌دهد که شاخص دلار در طول سال‌ها سه چرخه مجزا را طی کرده است. بیایید به چرخه‌های خاص و منطق پشت هر یک از این چرخه‌ها نگاه کنیم.

1.با توجه به نمودار، نخستین چرخه صعودی بزرگ در حدود سال 1980 آغاز شد. یادتان باشد که طلا و دلار، معمولاً دارای همبستگی معکوس می‌باشند. بنابراین در سال 1980 قیمت طلا به اوج رسید و پس از آن روند نزولی را از سر گرفت، شاخص دلار شروع کرد به افزایش یافتن.

میان سال‌های 1980 و 1985، کشورهای آمریکای لاتین در پرداخت بدهی‌های دلاری خود ناتوان شدند؛ به همین دلیل هم شاخص دلار بیش از 50 درصد افزایش یافت. تقریباً در همان زمان بود که پل ولکر، رئیس جدید فدرال رزرو (که در سال 1979 مسئولیت را بر عهده گرفته بود)، تصمیم گرفت سیاست پولی را نقطه اتکای رشد اقتصادی ایالات متحده قرار دهد. البته در طول 10 سال بعد که مشکل کشورهای لاتین حل شد، دلار آمریکا تقریباً به جایی که از آن شروع کرده بود بازگشت.

2. دومین افزایش بزرگ این شاخص حدوداً سال 1994 رخ داد. یعنی همان زمانی که فدرال رزرو شروع به افزایش نرخ کرد. اگر به نمودار توجه کنید متوجه خواهید شد که نرخ دلار تا سال 2000 سیر صعودی را طی کرد و دلیل دیگر این اتفاق، افزایش شدید سهام فناوری بود. شاخص دلار پس از سقوط فناوری دچار تنزل شد و واقعهٔ 11 سپتامبر هم سقوط دلار را تشدید کرد. پس از بحران اقتصادی در سال 2008، شاخص دلار به دلیل ترس از گسترش واقعی رکود در سراسر جهان، به پایین‌ترین سطح خود یعنی 80 رسید.

3. آخرین مرحله افزایش شاخص دلار در نمودار ما مربوط می‌شود به سال 12-2011. این اتفاق دو عامل مهم داشت. تا سال 2011، اکثر کشورهای اروپای جنوبی به دلیل استقراض مازاد دچار مشکل شده بودند و لطفاً توجه کنید که همه این اقتصادها، بخشی از یورو بودند و این‌گونه یورو ضعیف شد و دلار تقویت شد. عامل بعدی این که، برای نخستین بار، فدرال رزرو به کاهش خرید اوراق قرضه خود در سال 2013 اشاره کرده بود و همچنین فرآیند افزایش نرخ بهره را در سال 2015 آغاز کرد. بعداً در سال 2016، سیاست‌های اقتصادی ترامپ نیز منجر به تقویت دلار آمریکا شد.

تأثیرات شاخص دلار آمریکا بر بازار ارز و تجارت جهانی: ارتباط و اثرات گسترده

ارتباط مستقیم با بازار ارز

ارتباط مستقیمی بین شاخص DXY و بازار ارز وجود دارد. افزایش این شاخص به تقویت دلار آمریکا نسبت به ارزهای دیگر اشاره دارد که تأثیرات جدی بر نرخ تبادل ارزها دارد و یکی از فاکتورهایی است که معامله‌گران باید به آن توجه کافی داشته باشند.

تأثیرات در تجارت جهانی

تغییرات در شاخص دلار آمریکا به طور مستقیم تجارت بین‌المللی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تقویت دلار آمریکا ممکن است به تجارت صادراتی کشورهای دیگر ضربه بزند و ارزش محصولاتشان را نسبت به دلار افت دهد.

تأثیرات بر تعادل تجاری

تغییرات در ارزش دلار آمریکا تعادل تجاری کشورها را تحت تأثیر قرار می‌دهند. تقویت دلار موجب کاهش صادرات و افزایش واردات می‌شود که می‌تواند تعادل تجاری کشورها را به چالش بکشد. ارتباط مستقیمی بین شاخص دلار آمریکا و قیمت نفت و فلزات داغ وجود دارد. افزایش دلار آمریکا به کاهش قیمت این موارد منجر می‌شود.

تأثیرات بر صادرات و واردات

تقویت دلار به این معنی است که مصرف‌کنندگان آمریکایی از واردات ارزان‌تر و سفرهای خارجی ارزان‌تر بهره خواهند برد. شرکت‌های آمریکایی که صادرات می‌کنند یا برای بخش عمده فروش خود به بازارهای جهانی متکی هستند با تقویت دلار از نظر مالی آسیب می‌بینند.

ارتباط شاخص دلار آمریکا و اقتصاد آمریکا

تأثیر بر صنعت صادرات و واردات

وقتی دلار تقویت شود، صادرات ایالات متحده در مقایسه با کالاها و خدمات ساخت خارج -برای کشورهای خارجی- نسبتاً گران است و واردات کالاهای خارجی به ایالات متحده در مقایسه با کالاهای داخلی ساخت ایالات متحده نسبتاً ارزان است.

در واقع، شاخص دلار بالاتر، باعث می‌شود کالاهای خارجی برای شرکت‌های آمریکایی ارزان‌تر شوند و از طرف دیگر، کالای آمریکایی برای مردم سایر کشورها گران محسوب بشود و این امر، تقاضای جهانی را کاهش می‌دهد و اساساً رشد اقتصادی خارجی را کم‌تر می‌کند و باعث تضعیف صادرات و تقویت واردات می‌شود.

تأثیر بر بخش تولید داخلی

تقویت دلار آمریکا به افزایش واردات کالاها و محصولات خارجی منجر خواهد شد. این تغییر می‌تواند تاثیرات منفی بر بخش تولید داخلی داشته باشد، زیرا رقابت با محصولات خارجی در بازار داخلی افزایش می‌یابد و مردم آمریکا، با کالاهای داخلی مواجه خواهند شد که از کالاهای خارجی به طور معناداری گران‌تر هستند.

تأثیر بر نرخ تورم

تقویت دلار ممکن است به کاهش قیمت‌های وارداتی و کاهش تورم منجر شود. این تغییر می‌تواند تأثیرات مثبتی بر اقتصاد آمریکا داشته باشد، اما در برخی موارد ممکن است ایجاد فشار بر نرخ کاری و درآمد کارگران را داشته باشد.

تأثیر بر سرمایه‌گذاری خارجی

تغییرات در ارزش شاخص دلار آمریکا تأثیراتی بر سرمایه‌گذاری خارجی در آمریکا می‌گذارد. افزایش ارزش دلار آمریکا می‌تواند سرمایه‌گذاران خارجی را به سمت سرمایه‌گذاری در آمریکا جذب کند. همچنین افزایش ارزش DXY تعادل تجاری کشورهایی را که به تجارت بین‌المللی وابسته هستند، تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث تغییر در قطبیت تجارت جهانی می‌شود.

تأثیر بر تصمیمات سیاسی

تغییرات در ارزش دلار آمریکا ممکن است تصمیمات سیاسی کشورها را تحت تأثیر قرار دهد. این تغییرات می‌توانند نیاز به تغییر در سیاست‌های تجاری، مالی و پولی را ایجاد کنند. همچنین شاخص دلار آمریکا تراز پرداخت‌های کشورها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تقویت دلار آمریکا تعادل تجاری کشورها را به چالش کشیده و تأثیراتی بر تراز پرداخت‌های آن‌ها دارد.

تأثیر شاخص دلار آمریکا بر سرمایه‌گذاری‌ها و بازارهای مالی: ارتباط و تأثیرات

اثر بر نرخ بهره

بهبود شاخص دلار آمریکا موجب افزایش نرخ بهره می‌شود، زیرا سرمایه‌گذاران به سمت سرمایه‌های دلاری مانند اوراق قرضه خزانه‌داری ایالات متحده می‌روند تا از افزایش نرخ بهره استفاده کنند. یادمان باشد افزایش این شاخص، قیمت کالاهای خارجی را کاهش می‌دهد، اما قیمت کالاها را در بازارهای خارج از کشور افزایش می‌دهد و بدین ترتیب تقاضای جهانی را کاهش می‌دهد.

تأثیر بر بازارهای اوراق بهادار

افزایش شاخص‌های سهام همراه است با افزایش ارزش دلار آمریکا. برای یک سرمایه‌گذار، تأثیر افزایش یا کاهش دلار بر سهام فردی که مالک آن مهم‌تر است. شرکت‌هایی که به واردات متکی هستند، زمانی که دلار آمریکا قوی باشد رشد می‌کنند.

جمع‌بندی

در این مقاله، به بررسی تأثیرات شاخص دلار آمریکا (DXY) بر جنبه‌های مختلف اقتصادی، مالی و اجتماعی پرداختیم. شاخص دلار آمریکا که نماینده ارزش دلار آمریکا نسبت به سایر ارزهاست، نقشی حیاتی در تعیین روند بازارها، تجارت جهانی، تورم، سرمایه‌گذاری‌ها و سطح زندگی مردم ایفا می‌کند. با تحلیل تأثیرات معکوس و مستقیمی که این شاخص بر اقتصاد آمریکا دارد، به دقت به نقش آن در تعیین سیاست‌ها، تصمیمات سرمایه‌گذاری و تجارت جهانی پرداختیم.

ارتباط تنگاتنگ شاخص دلار آمریکا با نرخ تبادل ارزها و تاثیرات معکوس آن بر تورم، تجارت، معاملات بین‌بانکی و سرمایه‌گذاری‌ها، ما را به یک نتیجه عمده می‌رساند: شاخص دلار آمریکا از تأثیراتی بسیار پیچیده در جهان اقتصاد دارد که می‌تواند تغییرات زیادی در بازارهای جهانی ایجاد کند. در یک سو، تقویت دلار آمریکا می‌تواند تأثیرات مثبتی بر اقتصاد آمریکا و تورم داشته باشد، اما در سوی دیگر ممکن است تجارت، سرمایه‌گذاری‌ها و قدرت خرید مردم را تحت تأثیر قرار دهد.

با توجه به پیچیدگی و چندچوبگی تأثیرات شاخص دلار آمریکا، تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌های اقتصادی و مالی مرتبط با آن نیازمند تحلیل دقیق‌تر و شفافیت در تصمیم‌گیری است. این مقاله تأکید می‌کند که درک کامل از ارتباطات معنادار میان شاخص DXY و متغیرهای مختلف اقتصادی، ابزار قدرتمندی برای متخصصان اقتصاد و سرمایه‌گذاران است تا تصمیمات بهتری برای مدیریت ریسک‌ها و بهره‌برداری از فرصت‌ها اتخاذ کنند.

در نهایت، در جهت تجارت گسترده و موفق، اهمیت اندازه‌گیری تأثیرات این شاخص و تحلیل دقیق آن بر اقتصاد جهانی برای تصمیم‌گیری‌های مستدام و بهینه‌سازی فرصت‌ها نادیده گرفته نمی‌شود. تأثیرات متقابل و پیچیده‌ای که شاخص دلار آمریکا دارد، همه ما را به تفکر و انعطاف در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی و مالی تشویق می‌کند.

سوالات متداول

شاخص دلار آمریکا (DXY) چیست و به چه معناست؟

شاخص DXY نمایانگر ارزش دلار آمریکا نسبت به سایر ارزهای جهان است و به‌عنوان یک اندازه‌گیری استاندارد برای ارزش دلار در مقابل سایر ارزها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

چگونه شاخص دلار آمریکا محاسبه می‌شود؟

شاخص DXY با میانگین وزن‌دار ارزش دلار آمریکا در مقابل یک سبد از 6 ارز برتر دنیا محاسبه می‌شود. این ارزها شامل یورو، ین ژاپن، پوند استرلینگ، دلار کانادا، کرونا سوئد و فرانک سوئیس هستند.

چرا شاخص DXY مهم است؟

شاخص DXY نمایانگر تقویت یا ضعف دلار آمریکا نسبت به ارزهای دیگر است. تغییرات در ارزش این شاخص می‌تواند تأثیرات عمده‌ای بر بازارها، تجارت جهانی و تورم داشته باشد.

چگونه تغییرات در شاخص دلار آمریکا تأثیراتی بر بازار ارز دارد؟

افزایش ارزش DXY ممکن است نشان‌دهنده تقویت دلار آمریکا نسبت به ارزهای دیگر باشد که می‌تواند به تغییرات در نرخ تبادل ارزها و قیمت‌های ارزها منجر شود.

چطور تغییرات در شاخص DXY تأثیراتی بر تورم دارد؟

تغییرات در ارزش DXY می‌تواند به تغییرات در تورم منجر شود. تقویت دلار آمریکا ممکن است تورم را کاهش دهد.

چطور شاخص دلار آمریکا تأثیراتی بر تجارت جهانی دارد؟

تغییرات در ارزش دلار آمریکا می‌تواند تجارت جهانی را تحت تأثیر قرار دهد. تقویت دلار آمریکا ممکن است تجارت صادراتی کشورها را تحت تأثیر قرار دهد.

چگونه شاخص DXY تأثیراتی بر سرمایه‌گذاری‌ها و بازارهای مالی دارد؟

تغییرات در شاخص DXY ممکن است تأثیراتی بر سرمایه‌گذاری‌ها و بازارهای مالی داشته باشد. تقویت دلار آمریکا می‌تواند به تغییرات در نرخ بهره، ارزش دارایی‌ها و معاملات بازارها منجر شود.

چطور شاخص دلار آمریکا تأثیراتی بر سطح زندگی مردم دارد؟

تغییرات در شاخص DXY می‌تواند تأثیراتی بر سطح زندگی مردم داشته باشد، از جمله تغییرات در هزینه‌های وارداتی، تورم و قدرت خرید مردم می‌باشد.

چگونه می‌توان از تحلیل شاخص مهم DXY در تصمیم‌گیری‌های مالی بهره‌برداری کرد؟

تحلیل دقیق شاخص DXY می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند تا ریسک‌ها و فرصت‌های بازارهای مالی را بهتر تشخیص دهند و تصمیمات مناسبی در مورد سرمایه‌گذاری‌ها و معاملات ارزی بگیرند.

با بهره‌گیری از مطالب ارائه شده در سایت آکادمی شامی، می توانید همه اطلاعات لازم برای شروع و حرفه ای شدن در حوزه معامله‌گری را به دست بیاورید. پیشنهاد ما به شما استفاده از دوره رایگان آموزش معامله گری کربن است. همچنین اگر نیاز به مشاوره دارید مشاوران آکادمی شامی آماده ارائه خدمات و مشاوره رایگان به شما هستند. برای درخواست مشاوره، فرم زیر را پر کنید.