وایت پیپر چیست (Whitepaper) و چگونه بررسی می شود؟

وایت پیپر یکی از اصطلاحاتی که هر از گاهی در دنیای ارزهای دیجیتال به چشم ما می‌خورد. البته شاید آن را در جاهای دیگری نیز دیده یا شنیده باشید، اما وقتی که می‌گویند Whitepaper فلان پروژه عرضه شده، منظور چیست؟ اصلا یک وایت پیپر شامل چه اجزایی است؟ چگونه ایجاد می‌شود؟ چگونه خوانده می‌شود و چه ارزشی دارد و چرا این قدر نزد متخصصان و افراد باتجربه در این بازار مهم است؟

این‌ها سوالاتی هستند که در برخورد با این موضوع مهم در دنیای رمزارزها، با آن‌ها برخورد می‌کنیم. اگر شما هم به دنبال یافتن پاسخ این پرسش‌ها هستید ادامه این نوشتار را از دست ندهید و هم گام با ما باشید.

وایت پیپر چیست؟

به طور کلی، سند یک رمزارز گزارشی است که موضوعی را برای خوانندگان خود توضیح می‌دهد. این نوشته به عنوان یک راهنما برای آموزش کاربران عمل می‌کند و مشخصات یک نوشتار بسته به آنچه که Whitepaper در مورد آن است، می‌تواند متفاوت باشد. Whitepaperها ممکن است توسط سازمان‌های مختلف از جمله سازمان‌های دولتی، سازمان‌های غیرانتفاعی و حتی استارت‌آپ‌ها استفاده شود و آن‌ها حاوی اطلاعات فنی ساده شده هستند و می‌توانند برای تبلیغ یا عرضه یک محصول به کار روند.

وایت پیپر رمز ارز، سند یا نوشته‌ای است که اطلاعات مهم یک پروژه بلاک چین یا ارز دیجیتال را به طور خلاصه بیان می‌کند. این سند به طور معمول شامل اهداف پروژه، محصولات، ویژگی‌ها و پارامترهایی است که به ارز دیجیتال ارزش اقتصادی می‌دهند و اطلاعاتی درباره شرکت‌کنندگان پروژه ارائه می‌کند. همچنین ممکن است شامل نمودارها یا تصاویری باشد که آمار را به اشکال مختلف ارائه می‌دهد.

بیشتر بخوانید: بلاکچین چیست؟

سند ارز دیجیتال مقدمه‌ای عالی برای پروژه ارائه می‌کند، زیرا نحوه عملکرد، کارهایی که انجام می‌دهد و مشکلاتی که سعی در حل آن دارد را توضیح می‌دهد. تمام اطلاعات تجاری، فنی و مالی مرتبط باید در این سند موجود باشند. راه‌های مختلفی برای ایجاد Whitepaper وجود دارد. هر سند متفاوت است، اما در نهایت باید آموزنده و واضح در مورد پروژه و اهداف آن باشد. Whitepaper رمزارزها پیش‌نمایشی جامع از ایده پروژه را قبل از راه‌اندازی آن به سرمایه‌گذاران می‌دهد.

مهم است که مطمئن شوید سند مورد مطالعه لحن خنثی دارد، زیرا زبانی که خیلی متقاعدکننده است ممکن است اطلاعاتی کافی را ارائه نکند. همچنین، خوانندگان می‌توانند نسبت به اعتماد به Whitepaperهایی که ادعاهای بزرگی دارند، تردید بیشتری داشته باشند.

در یک وایت پیپر باید به دنبال چه چیزی باشیم؟

هنگام خواندن سند ارز دیجیتال، ابتدا باید مطمئن شوید که هدف پروژه را توضیح می‌دهد. این اسناد اغلب شامل اصطلاحات تخصصی یا اصطلاحات گیج کننده‌ای هستند که درک آن‌ها را دشوار می‌کند. اگر Whitepaper اصطلاحات مبهم را روشن نکند، این امر می‌تواند مشروعیت آن را از بین ببرد. یک سند خوب همچنین باید توضیح دهد که این فناوری چگونه کار می‌کند و چگونه از آن برای حل یک مشکل استفاده می‌شود. اگر پروژه‌ای با دقت در نظر گرفته شده است، Whitepaper باید این موضوع را منعکس کند.

علاوه بر این، باید واضح باشد که پروژه یک فضای خالی در دنیای واقعی را پر می‌کند. این پروژه باید خدماتی را ارائه دهد که سیستم فعلی را بهبود بخشد و برای مخاطبان واضح و قابل فروش باشد. اساساً، یک وایت پیپر باید خوانندگان را متقاعد کند که اگر فناوری پیشنهادی منتشر شود، مردم واقعاً از آن استفاده خواهند کرد.

نحوه خواندن یک وایت پیپر

یکی دیگر از جنبه‌های حیاتی اسناد ارز دیجیتال این است که چرا محصول آن (یعنی همان ارز) باید از فناوری بلاک چین استفاده کند، چرا که هر راه حلی به بلاک چین نیاز ندارد. بلاک چین‌ها می‌توانند اطلاعات را در قالب‌های دیجیتال ذخیره کنند.

در ارزهای دیجیتال، بلاک چین‌ها می‌توانند یک رکورد امن از تراکنش‌ها را حفظ کنند. این امر امنیت سوابق داده‌ها را تضمین می‌کند و نیاز به شخص ثالث را از بین می‌برد، زیرا اعتماد ایجاد می‌کند. خوانندگان باید بپرسند که آیا استفاده از بلاک چین عارضه‌ای غیرضروری را به پروژه اضافه می‌کند یا خیر.

این اسناد را با دقت بخوانید تا بتوانید مزایا و خطرات احتمالی آن‌ها را در نظر بگیرید. پس از این ارزیابی، می‌توانید تصمیم بگیرید که آیا به پروژه آن علاقه‌مند هستید یا خیر. Whitepaperهای ارزهای دیجیتال از سوی شرکت‌هایی می‌آیند که هنوز محصولات خود را منتشر نکرده‌اند، به این معنی که بدون شک سوالات زیادی در مورد کاربرد واقعی محصول وجود خواهد داشت.

در حین خواندن سند مربوط به یک ارز دیجیتال و پروژه‌ای جدید و تازه، از آنچه به دنبال آن هستید و هدف خود از مطالعه و سرمایه‌گذاری احتمالی آگاه باشید. همچنین مهم است که به طور انتقادی فکر کنید که آیا این پروژه واقعاً روندی را که ادعا می‌کند تسهیل می‌کند یا خیر. این رویکرد به شما کمک می‌کند تا تصمیمی آگاهانه در مورد محصول بگیرید.

کاربردهای وایت پیپر چیست؟

هدف اصلی کسانی که Whitepaperها را می‌نویسند، ارائه اطلاعات فنی فراگیر در مورد پروژه خود است. از این رو، وایت پیپرهای منبع اصلی اطلاعات در مورد تحقیقات راجع‌به هر نوع توسعه تکنولوژیکی هستند. شما می‌توانید این سند را «گذرنامه» یک پروژه بنامید، چرا که معمولاً هدف، فناوری، ویژگی‌ها، اهداف و مشخصات فنی آن را مشخص می‌کند.

هدف اصلی سند یک ارزهای دیجیتال آموزش، اطلاع رسانی و ایجاد شفافیت است. این سند به عنوان منبعی از اطلاعات برای سرمایه‌گذاران بالقوه، توسعه‌دهندگان و جامعه عمل می‌کند و به آن‌ها کمک می‌کند تا فناوری و اهداف پروژه را درک کنند.

علاوه بر این، می‌تواند انطباق قانونی و مقرراتی را تسهیل کند، به عنوان یک ابزار بازاریابی عمل کند و ایجاد یک جامعه از سرمایه‌گذران و طرفداران را تسهیل کند. در اصل، Whitepaperها اسناد بسیار مهمی برای توضیح، ترویج و پیشرفت پروژه‌های بلاک چین و ارزهای دیجیتال هستند.

اهمیت وایت پیپرها

اسناد ارزهای دیجیتال شروع به تعیین استانداردهایی برای افرادی کرده‌اند که در حال تحقیق در مورد پروژه‌های ارزهای دیجیتال هستند. به طور کلی، اولین گام در تحقیق در مورد این پروژه‌ها، خواندن Whitepaper آن‌ها است. بر اساس این خواندن اولیه، کاربران می‌توانند ببینند که آیا پروژه پتانسیل کافی دارد یا خیر. از طرف دیگر، آن‌ها می‌توانند تصمیم بگیرند که آیا موانع قابل پیش‌بینی مشخصی وجود دارند یا خیر.

کاربران همچنین می‌توانند از Whitepaper برای پاسخگویی شرکت‌ها استفاده کنند و مطمئن شوند که به اهداف اولیه خود پایبند هستند. با در دسترس قرار دادن این اطلاعات برای عموم، مردم وارد فرآیند ایجاد پروژه می‌شوند. سرمایه‌گذاران می‌توانند تصمیم بگیرند که از پروژه حمایت کنند یا نه و مردم می‌توانند تصمیم بگیرند که آیا می‌خواهند به این روند بپیوندند یا خیر.

یک Whitepaper همچنین می‌تواند توضیح دهد که چگونه یک پروژه خاص با جایگزین‌های موجود در بازار متفاوت است. این امر به آن کمک می‌کند تا خود را متمایز کند. نیازی به حل مشکلی نیست که قبلاً حل نشده است، اما یک پروژه جدید، حداقل باید راه حل بهتری را ارائه کند. پس از مطالعه، مخاطب همچنین می‌تواند تصمیم بگیرد که آیا پروژه ایده خوبی است یا خیر.

یک معیار خوب برای این موضوع این است که آیا مردم، آن پروژه را در زندگی روزمره خود ادغام خواهند کرد یا خیر. به طور کلی، یک وایت پیپر ارز دیجیتال باید به خواننده درکی از اصول اولیه پروژه ارزهای دیجیتال و نحوه برنامه ریزی آن‌ها برای تحقق اهداف و اصول مهم خود بدهد تا خواننده دیدی واضح پیدا کند.

یک وایت پیپر باید شامل چه اطلاعاتی باشد؟

1. اهداف

اسناد رمزارزها توسط بنیانگذاران ایجاد می‌شوند تا یک نمای کلی از پروژه و هدف ارائه دهند. به عنوان مثال، Whitepaper بیت کوین هدف اصلی پروژه را اینگونه توصیف می‌کند: «نسخه کاملاً همتا به همتای پول نقد الکترونیکی که به پرداخت‌های آنلاین اجازه می‌دهد تا مستقیماً از یک طرف به طرف دیگر بدون نیاز به یک مؤسسه مالی واسطه ارسال شوند».

در حالی که سند مربوط به اتریوم قصد خود را اینگونه توصیف می‌کند: “هدف اتریوم ایجاد یک پروتکل جایگزین برای ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز است.” در یک Whitepaper ارز دیجیتال خوب، پروژه مشخص می‌کند که هدف آن حل چه مشکلی است و چگونه جنبه‌های مختلف زندگی مردم را بهبود می‌بخشد.

در مورد پروژه‌هایی که به دنیا وعده‌هایی بسیار می‌دهند اما شواهد کمی برای حمایت از این ادعاها دارند، محتاط باشید. در رونق ICO در سال 2017، هزاران پروژه وعده‌هایی بسیار دادند و از طرفی، اصلا توجهی به آن‌ها نشد و نتوانستند اهداف و وعده‌های خود را عملی کنند.

2. مشخصات بلاک چین

این اسناد معمولاً شامل نحوه عملکرد ارز دیجیتال در یک اکوسیستم رمزنگاری بزرگ‌تر می‌شوند. این موضوع ممکن است جنبه‌های فنی مانند مکانیسم اجماع که بلاک چین از آن استفاده می‌کند و نحوه عملکرد بخش غیرمتمرکز شبکه را مشخص کند.

3. توکنومیکس

یکی دیگر از اطلاعات اصلی که باید در Whitepaper پروژه گنجانده شود، توکنومیک است. این مورد شامل اطلاعاتی در مورد توکن، نحوه تخصیص آن، شرکت در سوزاندن توکن یا هر مکانیزم تشویقی دیگر خواهد بود.

4. نقشه راه

نقشه راه (یک جدول زمانی پروژه) نه تنها برای دیدن اینکه چگونه پروژه به اهداف خود دست می‌یابد مفید است، بلکه بینشی در مورد اینکه آیا پروژه می‌تواند به وعده‌هایش عمل کند یا خیر را ارائه می‌دهد. در حالی که از دست دادن یک ضرب الاجل در فضای رمزنگاری مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما اطلاع از دلایل وقوع چنین موضوعی مهم است.

5. خوانایی مناسب و شفافیت

یک Whitepaper که به خوبی نوشته شده باشد، معمولاً به گونه‌ای ارائه می‌شود که هر کسی بتواند آن را بفهمد. با این حال، برای پروژه جدید بلاک چین مهم است که مشخصات فنی خاصی را نیز برای ارائه شواهدی از صلاحیت پروژه درج کنند. هر کسی می‌تواند یک Whitepaper بنویسد، اما ایجاد یک پلتفرم بلاک چین به دانش فنی نیاز دارد.

اجزا و بخش‌های اصلی یک وایت پیپر

اجزای اصلی یک Whitepaper عبارت از موارد زیر هستند. پیش از مطالعه آن‌ها، لطفا توجه کنید که وایت پیپر یک پروژه ارز دیجیتال، ممکن است برخی یا همه این اجزا را داشته باشد. هر پروژه در نوع خود متفاوت است و فرمت وایت پیپر مناسب به ارز دیجیتال بستگی دارد. در ادامه جزئیات بیشتری در مورد هر جزء وجود دارد:

1. طرح کلی / فهرست مطالب

ابتدای اکثر اسناد رمزارزها، شامل تجزیه و تحلیل ساختار کلی است. این امر ممکن است به شکل فهرست مطالبی باشد که هر بخش یا پاراگراف را فهرست می‌کند و یک طرح کلی از آنچه در آینده قرار است باشد، ارائه می‌کند.

2. معرفی

مقدمه بخش مهمی از هر Whitepaper است. این بخش توضیح می‌دهد که چرا این ارز دیجیتال مورد نیاز است. بخش معرفی اغلب با بیان جزئیات یک سیستم فعلی، مشکلات آن و اینکه چگونه ارز دیجیتال می‌تواند آن‌ها را حل کند، شروع می‌شود. مقدمه‌ها همچنین معمولاً شامل خلاصه‌ای سریع از پروژه ارزهای دیجیتال و نحوه عملکرد آن می‌شود.

3. عملکرد

در بیشتر موارد، بخش عمده‌ای از سند به عملکرد یک ارز دیجیتال اختصاص داده می‌شود – یا به عبارت ساده‌تر، این که ارز دیجیتال چه کاری انجام می‌دهد و چگونه آن را انجام می‌دهد. به طور معمول چندین بخش وجود دارد که شبکه بلاک چین و ویژگی‌های مختلف آن را پوشش می‌دهند.

4. مکانیسم اجماع

یک مکانیسم اجماع توضیح می‌دهد که چگونه گره‌های موجود در یک بلاک چین به توافق در مورد وضعیت شبکه می‌رسند. این سیستمی است که برای دستیابی به اجماع در مورد معتبر بودن تراکنش‌ها و بلوک‌های جدید که باید به زنجیره بلوک اضافه شوند، استفاده می‌شود.

5. نمونه‌های دنیای واقعی

مفاهیم کریپتوکارنسی اغلب به دور از موارد ابتدایی و پیش‌پا افتاده هستند. یک Whitepaper خوب شامل مثال‌هایی واقعی است که به توضیح واضح‌تر ویژگی‌ها و کاربردهای پروژه کمک می‌کند. وایت پیپر بیت کوین این کار را به خوبی انجام داد و از سیستم پرداخت الکترونیکی در آن زمان برای نشان دادن نقش بیت کوین استفاده کرد.

6. نمودارها

مانند نمونه‌های دنیای واقعی، نمودارها ابزار مفید دیگری هستند که درک پروژه رمزنگاری را آسان تر می‌کنند. توضیح کامل برخی مفاهیم در متن دشوار است و اینجاست که یک کمک بصری به کار می‌آید.

7. نتیجه

در پایان اکثر وایت اسناد رمزارزها، نتیجه‌ای وجود دارد که پروژه را خلاصه می‌کند. اگرچه بخش‌های قبلی به طور جداگانه به بخش‌های مختلف ارز دیجیتال پرداختند، یک نتیجه‌گیری نشان می‌دهد که چگونه عناصر در یک کل منسجم گرد هم می‌آیند.

نمونه‌هایی از وایت پیپرها

اولین سند ارزهای دیجیتال «Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System» توسط بنیانگذار ناشناس بیت کوین که از نام مستعار ساتوشی ناکاموتو استفاده می‌کرد، منتشر شد. Whitepaper بیت کوین که در سال 2008 منتشر شد، به طور شگفت انگیزی از نظر استانداردهای ارزهای دیجیتال کوتاه است. شامل 9 صفحه است و از 12 بخش تشکیل شده است.

مقدمه نقاط ضعف سیستم پرداخت الکترونیکی را پوشش می‌دهد، در حالی که بیشتر بخش‌ها بعدی زیر جنبه‌های فنی بیت‌کوین را توضیح می‌دهند. اگرچه از آن زمان تاکنون اسناد زیادی منتشر شده‌اند، اما مسلماً مهم‌ترین آن‌ها Whitepaper اتریوم (ETH 0.4٪) است. «اتریوم: قرارداد هوشمند نسل بعدی و پلتفرم برنامه غیرمتمرکز» توسط ویتالیک بوترین نوشته و در سال 2014 منتشر شد.

اتریوم پلتفرم بلاک چینی همه کاره‌تر از بیت کوین است، زیرا می‌تواند قراردادهای هوشمند را اجرا کند و Whitepaper بسیار طولانی‌تری دارد. وایت پیپر اتریوم 36 صفحه است و ویژگی‌های منحصر به فردی را که ارائه می‌دهد توضیح می‌دهد، ویژگی‌هایی که شامل انواع خدمات غیرمتمرکز مانند برنامه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) می‌شود که به عنوان جایگزین بلاک چین برای خدمات مالی سنتی عمل می‌کنند.

وایت پیپرهای پروژه کریپتو چه ارزشی دارند؟

علیرغم اینکه این اسناد دیجیتالی ارزش پولی ندارند، اما نقش مهمی در فضای رمزنگاری دارند. در حالی که هیچ معیار رسمی برای ایجاد آن‌ها وجود ندارد، Whitepaper برای سرمایه‌گذاران، محققان، توسعه‌دهندگان و خودی‌های صنعت مهم، کاربردی و ضروری هستند. یک مکان عالی برای شروع برای هر کسی که علاقه مند به یک پروژه است، خواندن سند آن پروژه است. اگر قصد سرمایه‌گذاری دارید، بهتر است دوباره آن را با دقت مطالعه کنید.

Whitepaperها اغلب بینش‌هایی در مورد پرچم‌های قرمز بالقوه پروژه و ابزاری برای نظارت بر پایبندی آن‌ها به جدول زمانی پیش‌بینی شده خود ارائه می‌دهند. تعدادی از پروژه‌های بلاک چین که از کار افتاده‌اند، علائم هشداردهنده ظریفی را در سند خود نشان می‌دهند، مانند دادن قول برای ارائه یک محصول بدون ارائه هیچ مدرکی در مورد نحوه اجرای آن.

چگونه می‌توان یک وایت پیپر ارز دیجیتال درست کرد؟

هیچ قانون یا طرحی رسمی وجود ندارد که پروژه‌ها باید هنگام ایجاد یک سند رمزنگاری از آن‌ها پیروی کنند، هر پروژه بلاک چین ممکن است تعیین کند که برای آن موقعیت خاص، بهترین نوع نگارش به چه شکل است. همان‌طور که قبلا ذکر شد، این پیپرها اغلب اولین اسناد رسمی هستند که پروژه را برای سرمایه‌گذاران بالقوه تشریح می‌کنند، بنابراین محتوای کاملی که ساختار پروژه را به تصویر می‌کشد، باید گنجانده شود.

چرا باید وایت پیپرها را بررسی کرد؟

یکی از مزایای مهم وجود و مطالعه این اسناد، آشنایی با تیم پروژه و میزان تعهد آن‌ها به مندرجات داخل سند است. با مطالعه Whitepaper برخی از پروژه‌هایی که در حوزه ارزهای دیجیتال کار می‌کنند، می‌توان متوجه شد که وعده‌ها و به اصطلاح اهداف آن‌ها، بسیار غیر واقعی و ایده‌ال‌گرایانه هستند و در دنیای واقعی، امکان وقوع چندانی ندارند.

علاوه بر این، بسیاری از آن‌ها اهداف و ایده‌هایی دارند که از قبل در بازار وجود داشته و حتی بخش قابل توجهی از آن‌ها صرفا برای جذب پول و سرمایه و در نهایت کلاهبرداری راه اندازی شده‌اند. از آنجایی که در بحث‌های مالی و در دنیای امروز، از دست رفتن سرمایه و وقوع ضرر بسیار شایع شده است، بنابراین مطالعه Whitepaper و داشتن مقداری آگاهی اولیه از مهم‌ترین مراحل سرمایه‌گذاری است.

جمع‌بندی

در این نوشتار، راجع‌به یکی از مهم‌ترین اسنادی که در دنیای آنلاین و به ویژه در دنیای رمزارزها ممکن است با آن‌ها برخورد کنید، یعنی Whitepaper صحبت کردیم. از تعریف این اصطلاح گرفته تا اهمیت آن، کاربردی که دارد، اجزای موجود در آن، ارزش آن، نحوه خواندن و نوشتن، نمونه‌های مهم وایت پیپرها و بسیاری از موارد دیگر صحبت کردیم.

به طور خلاصه، به یاد داشته باشید که پیش از شرکت و سرمایه‌گذاری در یک پروژه جدید، مطالعه سند آن بسیار مهم و ضروری است، چرا که می‌تواند درک و بینشی از آن پروژه به ما بدهد. چنان‌چه اهداف و ادعاهای آن سند را غیرواقعی یافتید، بهتر است راجع‌به سرمایه‌گذاری در آن پروژه، دوباره فکر کنید.

سوالات متداول

1. منظور از Whitepaper چیست؟

گزارشی است که اطلاعاتی راجع‌به یک پروژه به ما می‌دهد. در این گزارش، اطلاعات فنی ساده شده و اهداف و وعده‌های آن پروژه شرح داده شده‌اند و با مطالعه آن، می‌توان فهمید که آیا یک پروژه در آینده شانس ارزشمند شدن را پیدا می‌کند یا نه.

2. یک Whitepaper باید شامل چه اطلاعاتی باشد؟

به طور خلاصه باید شامل: اهداف، اطلاعات بلاک چین، توکنومیکس، نقشه راه و داشتن اطلاعات خوانا و شفاف باشد.

3. یک Whitepaper چه بخش‌ها و اجزایی در خود دارد؟

شیوه نگارش این اسناد می‌تواند کاملا متفاوت بوده و بسته به اهداف پروژه و سازندگان آن، متغیر باشد. اما به طور کلی، این بخش‌ها را داریم: طرح کلی / فهرست مطالب، معرفی، عملکرد، مکانیسم اجماع، نمونه‌های دنیای واقعی، نمودارها و نتیجه.

با بهره‌گیری از مطالب ارائه شده در سایت آکادمی شامی، می‌توانید همه اطلاعات لازم برای شروع و حرفه‌ای شدن در حوزه معامله‌گری را به دست بیاورید. پیشنهاد ما به شما استفاده از آموزش معامله‌گری کربن است. همچنین اگر نیاز به مشاوره دارید مشاوران آکادمی شامی آماده ارائه خدمات و مشاوره رایگان به شما هستند. برای درخواست مشاوره لطفا فرم زیر را پر کنید تا در اسرع وقت با شما تماس گرفته شود.